Biomassacentrale

NUON Vattenfall wil een biomassaketel bouwen binnen de inrichting van de elektriciteitscentrale in Diemen. De biomassacentrale is controversieel. Biomassa wordt door Het Rijk bestempeld als ‘duurzaam’ en onder bepaalde voorwaarden worden hiervoor flinke subsidies verstrekt. De gemeenten Diemen, Weesp, Gooise Meren en stadsdeel Oost van Amsterdam hebben niet om deze centrale gevraagd, maar krijgen wel met de nadelige effecten ervan te maken. De gemeenten doen er alles aan wat binnen hun wettelijke mogelijkheden ligt om de bouw van de centrale tegen te houden. Als dat niet lukt, willen ze via een convenant met NUON Vattenfall een aantal afspraken juridisch afdwingen. 

Het college van B en W van Diemen doet in een brief aan de Tweede Kamer en de leden van de vaste Kamercommissie voor Economische Zaken en Klimaat wederom een dringende oproep om de bouw van de geplande biomassacentrale in Diemen tegen te houden. Het college vraagt de volksvertegenwoordigers om de kritiek, zorgen en het gebrek aan draagvlak bij wetenschappers, natuur- en milieuorganisaties, gemeenteraad en bewonersorganisaties serieus te nemen. De Diemense oproep komt op het moment dat bij meerdere partijen en ook in het kabinet sprake is van voortschrijdend inzicht en verschuivende standpunten ten aanzien van biomassa. Dat zou ook consequenties moeten hebben voor de geplande centrale in Diemen, aldus het college.

Gemeenteraad Diemen: Vattenfall moet afzien van bouw biomassacentrale Diemen

De gemeenteraad heeft met een ruime meerderheid een motie aangenomen waarin het college van BenW wordt gevraagd om Vattenfall te bewegen af te zien van de bouw van de biomassacentrale in Diemen. De aanleiding voor de motie was een interview op Trouw.nl met de Zweedse directeur van Vattenfall. Dit interview is niet meer beschikbaar.

Magnus Hall zegt in Trouw dat Vattenfall voorlopig geen nieuwe houtgestookte biomassacentrales meer gaat bouwen in Nederland omdat het wil wachten tot er meer consensus is. Hall kondigt aan de bouw van de biomassacentrale in Diemen wel te willen doorzetten. Dat laatste is de gemeenteraad van Diemen in het verkeerde keelgat geschoten.

De raad wijst erop dat deze consensus compleet ontbreekt in Diemen. De voltallige gemeenteraad, ondersteund door vele bezorgde Diemenaren én meer dan 7400 ondertekenaars van de petitie, zijn allemaal tegen de voorgenomen biomassacentrale, maar Vattenfall is nog steeds voor. En de belangrijkste reden van Vattenfall om te stoppen met nieuwe centrales is juist dat er grote weerstand is ontstaan tegen de biomassacentrale in Diemen. De raad van Diemen vindt dat Vattenfall in zijn eigen redenering ook voldoende aanleiding moet zien om de biomassacentrale in Diemen niet te bouwen. 

Diemen verstrekt met tegenzin verklaring geen bedenkingen biomassacentrale

De Diemense gemeenteraad heeft in de raadsvergadering van donderdag 11 juli ingestemd met de afgifte van een verklaring van geen bedenkingen (vvgb). Dat gebeurde met grote tegenzin. De Diemense gemeenteraad is unaniem tegen de komst van de biomassacentrale, maar de meerderheid volgt het standpunt van het college dat er onvoldoende juridische grond is om een vvgb te kunnen weigeren. Met het afgeven van de vvgb is het nu aan de provincie. Gedeputeerde Staten moet een besluit nemen of er een omgevingsvergunning voor de bouw van een biomassacentrale door Vattenfall/Nuon wordt afgegeven.

Volgens wethouder Lex Scholten is door het afgeven van een vvgb de weg vrijgemaakt om de discussie over biomassa en de effecten ervan te voeren op de plek waar die gevoerd moet worden, namelijk de provincie en het rijk. Scholten benadrukte nogmaals dat Diemen niet zit te wachten op een biomassacentrale zoals Vattenfall/Nuon die in Diemen wil bouwen. "Niemand wil deze centrale, maar de gemeenteraad kan die niet wegstemmen. Ik vind dat een ongemakkelijke waarheid omdat ik alle zorgen, vragen, twijfels en boosheid in onze samenleving serieus wil nemen. Het voelt alsof we ja zeggen tegen een centrale die niemand wil", aldus wethouder Scholten.

Convenant verduurzaming stadsverwarmingscentrale Diemen

Mocht de Diemense biomassacentrale daadwerkelijk gebouwd worden dan treedt ook het convenant verduurzaming stadsverwarmingscentrale Diemen in werking. De gemeente Diemen heeft samen met de gemeenten Almere, Amsterdam, Weesp en Gooise Meren en de provincie Noord-Holland extra strenge afspraken gemaakt met Vattenfall/Nuon.

Gemeenteraad in teken van besluitvorming over verklaring van geen bedenkingen biomassaketel Vattenfall Nuon

Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Diemen adviseert de gemeenteraad van Diemen om een zogenoemde verklaring van geen bedenkingen (Vvgb) af te geven voor de plannen voor een biomassaketel van energiebedrijf Vattenfall/Nuon in Diemen. Het college noemt het in een toelichting ‘een complexe kwestie’ vanwege de zorgen die leven onder Diemenaren.
Op basis van verschillende adviezen en een zorgvuldige afweging komt het college tot de conclusie dat er onvoldoende juridische grondslag bestaat om deze verklaring te mogen weigeren. Dat kan de gemeente alleen doen als een goede ruimtelijke inpassing onmogelijk is. De discussie over de voors en tegens van het gebruik van biomassa maakt geen onderdeel uit van de bevoegdheden van het Diemense college en de gemeenteraad.
Omdat het college denkt de verklaring van geen bedenkingen niet te kunnen weigeren, heeft ze samen met de gemeenten Almere, Amsterdam, Weesp, Gooise Meren, Diemen en de provincie Noord-Holland extra voorwaarden afgesproken met energiebedrijf Vattenfall Nuon over de gevolgen voor de luchtkwaliteit en de duurzaamheid van de biomassacentrale. Deze strengere afspraken zijn vastgelegd in het convenant ‘verduurzaming stadsverwarmingscentrale Diemen’ (zie bericht 26 juni).

Inspreken op Informatieve raadsvergadering donderdag 4 juli aanstaande.
Donderdag 4 juli aanstaande kunnen bewoners en andere belangstellenden hun stem laten horen tijdens de informatieve gemeenteraadsvergadering die geheel in het teken staat van de besluitvorming over de verklaring van geen bedenkingen (Vvgb) inzake de biomassacentrale van Vattenfall Nuon.

Op 11 juli neemt de gemeenteraad van Diemen een definitief besluit of het de Vvgb afgeeft. Wie gebruik wil maken van zijn of haar spreekrecht kan dat kenbaar maken via raadsgriffier@diemen.nl, of voor aanvang van de vergadering bij de griffier. De informatieve raadsvergadering van 4 juli begint om 20.00 uur.

Strengere afspraken over biomassacentrale in Diemen

De gemeenten Diemen, Almere, Amsterdam, Weesp en Gooise Meren en de provincie Noord-Holland hebben strengere afspraken gemaakt met Vattenfall Nuon als er een nieuwe biomassacentrale in Diemen komt. Het energiebedrijf verplicht zich daarmee tot aanvullende eisen op het gebied van luchtkwaliteit en de herkomst van de houtpellets die worden verstookt. Ook schakelt het energiebedrijf op termijn over op alternatieve energiebronnen zoals geothermie, aquathermie of restwarmte uit datacenters.

De afspraken in het convenant ‘verduurzaming stadsverwarmingscentrale Diemen’ treden pas in werking als de centrale er daadwerkelijk komt. Daarvoor is onder meer een positief investeringsbesluit van Vattenfall Nuon nodig. Ook moet de provincie Noord-Holland nog een omgevingsvergunning afgeven. Een eerste stap in de vergunningverlening is het afgeven van een zogenoemde ‘verklaring van geen bedenkingen’ door de gemeenteraad van Diemen (Vvgb) die hier in juli een besluit over neemt. Voor Diemen en andere omliggende gemeenten is de komst van de biomassacentrale een complexe kwestie. Inwoners maken zich zorgen over de luchtkwaliteit en de duurzaamheid van biomassa als warmtebron.

Het convenant bevat bindende afspraken over het minimaliseren van de negatieve gevolgen voor de luchtkwaliteit. De eisen voor de uitstoot van fijnstof worden twee keer zo streng als de wettelijke normen. Het lokale transport van de houtpellets zal uitstootvrij plaatsvinden, bij voorkeur door elektrisch aangedreven trucks. Door deze maatregelen heeft de nieuwe centrale nagenoeg geen impact op de lokale luchtkwaliteit.
Daarnaast zijn concrete afspraken gemaakt over de tijdelijkheid van het gebruik van biomassa als brandstof. Na de eerste 12 jaar wordt het gebruik van biomassa geleidelijk afgebouwd, en overgeschakeld op andere energiebronnen zoals geothermie, aquathermie, restwarmte uit datacenters, groene waterstof of elektriciteit. Dit is vastgelegd in een tijdspad dat tot doel heeft in 2040 geheel fossielvrij warmte te produceren.

Het convenant bevat tevens strenge afspraken over de herkomst van de houtpellets die verstookt worden. Daarbij wordt aangesloten bij de duurzaamheidscriteria die milieuorganisaties en energieproducenten hebben opgesteld in het kader van het Energieakkoord voor duurzame groei (2013). Deze afspraken zorgen ervoor dat er niet meer hout geoogst wordt dan erbij groeit, dat biodiversiteit en gevoelige ecosystemen in stand worden gehouden, dat bodem- en waterkwaliteit behouden blijven, en dat slechts een beperkt deel van de houtoogst naar energiedoeleinden gaat. De afspraken leiden tot een forse CO2 besparing in vergelijking met de inzet van fossiele brandstoffen.

Tot slot is in het convenant afgesproken dat Vattenfall Nuon gedurende een periode van tien jaar een bedrag van jaarlijks 100.000 euro stort in een nieuw op te richten regionaal duurzaamheidsfonds. Dat fonds wordt ingezet om energiebesparing te bevorderen bij huishoudens met een laag inkomen in de gemeenten Diemen, Weesp en Gooise Meren.
Met de strenge afspraken met Vattenfall Nuon komen de partijen tegemoet aan de belangrijkste zorgen van omwonenden op het gebied van luchtkwaliteit en duurzaamheid. De convenantpartners zijn van mening dat de discussie over het gebruik van biomassa voor energielevering onverminderd gevoerd dient te worden op het niveau van de provinciale en landelijke politiek.

College stuurt brief aan minister Wiebes 

Wethouder Jorrit Nuijens heeft namens het college van BenW Diemen een brief gestuurd naar minister Wiebes over de biomassacentrale. In de brief vraag het college aan de minister om zeven zaken te overwegen: 

1. Uitstoot niet slechts lokaal en per projectlocatie te blijven toetsen
2. WHO norm en EU emissierichtlijn niet slechts aan te hangen, maar tot norm te maken
3. Tijdelijkheid maximaal te borgen door alternatieve warmte aan te jagen
4. Biomassa stook en subsidies te beperken tot de hoeveelheid afvalhout nabij
5. CO2 afvang, opslag of gebruik verplicht te stellen als op deze weg wordt doorgegaan
6. Geen biomassa die nog als grondstof kan worden ingezet als brandstof toe te laten
7. Daadwerkelijk te investeren in energiebesparing in bestaande bouw 

Ook doet het college nog een herhaald verzoek om Diemen lucht te geven door in cumulatie-gebieden de maximumsnelheid te verlagen naar 80 km/u, bijvoorbeeld op de Ring A10.

Deze week heeft wethouder Jorrit Nuijens namens het college van BenW van Diemen een memo aan de gemeenteraad heeft gestuurd. In de memo geeft het college ook een update over alle lopende zaken rond de biomassacentrale. Deze memo wordt behandeld in de informatieve raadsvergadering van 16 mei aanstaande (aanvang 20:00 uur). Belangstellenden zijn van harte uitgenodigd en er bestaat ook de mogelijkheid om in te spreken. 
In de memo is onder andere te lezen:

1. Vervolg procedure zienswijze
2. De zienswijze die de gemeente Diemen zelf heeft ingediend in het kader van de Wet natuurbescherming 
3. Het proces rond convenant 
4. Aankondiging brief aan minister Wiebes 
5. De planning

Gemeenten, provincie en NUON Vattenfall zetten samen in op aanvullende afspraken

De Amsterdamse wethouder Marieke van Doorninck, gedeputeerde Adnan Tekin en directeur van NUON Vattenfall warmte Alexander van Ofwegen, hebben vrijdag 12 april op uitnodiging van het Diemense college van B en W gesproken over een mogelijk convenant over de biomassacentrale waarvoor NUON Vattenfall een vergunning heeft aangevraagd. Ook het college van BenW van Almere was vertegenwoordigd. De colleges van Weesp en Gooise Meren werden vertegenwoordigd door Diemen.

Het Rijk ziet biomassa als tussenstap richting een volledig duurzame energievoorziening. Ook voor uitstoot bestaan landelijke normen. Toch gaan de beoogde convenantpartijen kijken of het mogelijk is om op een aantal onderwerpen juridisch afdwingbare afspraken te komen.

Wethouder Jorrit Nuijens: “We zijn blij dat alle deelnemers bereid zijn om, in geval de vergunning wordt afgegeven en de biomassacentrale er komt, via een privaatrechtelijke weg ervoor te zorgen dat die onder zo goed mogelijke voorwaarden tot stand komt. Het ziet ernaar uit dat er vooralsnog voldoende basis is om de gesprekken over een eventueel convenant voort te zetten.”

Oud Tweede kamerlid Rik Grashoff wordt procesbegeleider convenant. Hij moet er voor zorgen dat er een door alle partijen gedragen convenant komt voor het biomassacentraleplan van NUON Vattenfall. Grashoff heeft ruime bestuurlijke ervaring rond thema’s als klimaat, duurzaamheid en energietransitie. Hij is in een eerdere fase op verzoek van NUON Vattenfall betrokken geweest als kritisch adviseur en is ingevoerd in zowel de plannen van NUON Vattenfall als de zorgen daarover. Maarten van Poelgeest, oud-wethouder in Amsterdam is gaandeweg het traject beschikbaar voor advies aan de beoogde convenantpartners. 

Gemeenteraad zoekt juridische speelruimte om verklaring van geen bedenking te weigeren

Het dagelijks bestuur (presidium) van de gemeenteraad van Diemen heeft een gerenommeerd advocatenkantoor ingeschakeld om te onderzoeken of er een juridisch houdbare grond is te vinden om de verklaring van geen bedenkingen (vvgb) niet af te geven.

In de gemeenteraadsvergadering van 31 januari 2019 heeft de voltallige gemeenteraad zich in een motie tegen de komst van een biomassacentrale uitgesproken. Een meerderheid van de gemeenteraad heeft toen wel ingestemd met het afgeven van een ontwerp vvgb vanwege het ontbreken van de wettelijke ruimte om deze te weigeren. Met die beslissing heeft de gemeenteraad ook formeel de weg geopend voor tegenstanders en bondgenoten om zienswijzen in te dienen.

Het presidium zet nu juristen aan het werk om in kaart te brengen welke afwegingsruimte de gemeenteraad heeft bij het al dan niet afgeven van een verklaring van geen bedenkingen voor de biomassacentrale van NUON Vattenfall. Naar verwachting leggen de advocaten nog voor juli de uitkomsten van dit onderzoek aan de gemeenteraad voor. De gemeenteraad kan het advies vervolgens meenemen in het uiteindelijke besluit om de verklaring van geen bedenkingen wel of niet af te geven.

Weesp, Gooise Meren en Diemen slaan handen ineen 

Tussen de colleges van BenW van Weesp, Gooise Meren en Diemen is overleg geweest over de gedeelde zorgen van de drie gemeentes over de plannen van NUON Vattenfall om in Diemen een biomassacentrale neer te zetten. Wethouders Miner, Boudewijnse en Nuijens van respectievelijk Weesp, Gooise Meren en Diemen hebben afgesproken samen op te trekken. Weesp en Gooise Meren hebben aangegeven graag deel te nemen aan een eventueel convenant. Diemen nam daartoe het initiatief, voor het geval de biomassacentrale er inderdaad komt.

De biomassacentrale is controversieel. Biomassa wordt door Het Rijk bestempeld als ‘duurzaam’ en onder bepaalde voorwaarden worden hiervoor flinke subsidies verstrekt. Tegelijk zijn er twijfels over de landelijke normen voor de herkomst van biomassa. Amsterdam en Diemen hebben al aangegeven dat in een eventueel convenant minimaal moet worden vastgelegd dat de herkomst van de biomassa beter moet worden geregeld.

• Wethouder Nuijens, Diemen: “Diemen, Gooise Meren en Weesp hebben niet om deze plannen gevraagd. Samen zullen we alle aspecten streng onder de loep nemen. Als wet en regelgeving ons enige grond bieden om meer invloed uit te oefenen dan gaan we daarvoor. Als we die niet vinden, dan is het goed dat alle belanghebbende gemeentes aan tafel zitten over het convenant.”
• Wethouder Boudewijnse, Gooise Meren: “Onze inwoners krijgen te maken met de effecten van deze centrale. De zorg voor de gezondheid van onze inwoners weegt zwaar. Het is onverstandig om goedkeuring te geven aan een centrale zonder garanties over fijn stof en de verkeersbelasting voor onze woonwijken door de aanvoer van pellets.”
• Wethouder Miner, Weesp: “Luchtkwaliteit is in alle drie onze gemeentes al een probleem, en het is duidelijk dat de centrale daar allesbehalve verbetering in brengt. Als de centrale inderdaad wordt vergund, dan moeten zowel daarover, als over de tijdelijkheid de centrale, duidelijke afspraken komen in het convenant.”

De convenantbesprekingen zijn ambtelijk al van start gegaan. Het eerste bestuurlijk overleg tussen de wethouders van Amsterdam, Almere, Diemen en NUON Vattenfall en de Provincie vindt plaats op 12 april aanstaande. Diemen gaat Weesp en Gooise Meren vertegenwoordigen aan de convenanttafel.
Uitgangspunt van het convenant is dat de afspraken ook juridisch afdwingbaar zijn.

Maarten van Poelgeest, oud-wethouder in Amsterdam, is gevraagd om bij het bestuurlijke overleg op te treden als voorzitter van de bijeenkomst. Diemen zal de beoogde convenantpartners dan een voorstel doen voor het verdere proces.

Inloopavond over de procedure zienswijze 

Hoe dien je een zienswijze in, bij welke instantie en voor wanneer? Gemeente Diemen organiseerde op dinsdag 5 maart een inloopavond over de procedure zienswijze. Vertegenwoordigers van de gemeente Diemen, de omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied, de Regionale Uitvoeringsdienst Noord-Holland Noord en NUON Vattenfall waren aanwezig om informatie te geven.

Mogelijkheid om zienswijzen in te dienen van start op 27 februari 2019

Iedereen kan schriftelijk of mondeling zienswijzen indienen over de ontwerp beschikking omgevingsvergunning, inclusief de ontwerpverklaring van geen bedenkingen. Vanaf 27 februari 2020 liggen de ontwerp omgevingsvergunning voor de bouw van de biomassaketel, inclusief de ontwerpverklaring van geen bedenkingen ter inzage op de Omgevingsdienst.
Tot 12 april 2019 kunnen zienswijzen worden ingediend bij de Omgevingsdienst NZKG

De ontwerp vergunning wet natuurbescherming is vanaf 27 februari in te zien via https://www.odnhn.nl/
Tot 10 april 2019 kunnen zienswijzen worden ingediend bij de Regionale Uitvoeringsdienst Noord-Holland noord.

Gemeenteraad van Diemen unaniem tegen de bouw 

In de gemeenteraadsvergadering van 31 januari 2019 hebben alle Diemense raadsfracties zich tegen de bouw van een biomassacentrale in Diemen uitgesproken. Toch zag een meerderheid van de raad geen wettelijke ruimte om de ontwerpverklaring van geen bedenkingen te weigeren. Dit komt omdat de plannen voor NUON Vattenfall op papier binnen de normen blijven. Medio juni 2019 neemt de gemeenteraad van Diemen een definitief besluit over het afgeven van een verklaring van geen bedenkingen. De gemeenteraad wil in de tussen liggende periode nog een eigen onderzoek starten in de hoop alsnog een weigeringsgrond te kunnen vinden.

Ook wil de raad dat het college doorgaat met het opstellen van een convenant met NUON Vattenfall. Als de biomassacentrale er komt, wil Diemen onder meer garanties over luchtkwaliteit, tijdelijkheid en duurzaamheid van de biomassa en het transport van en naar de centrale. Daarom zet het college, samen met de provincie Noord-Holland, gemeente Amsterdam en Gemeente Almere in op een privaatrechtelijke overeenkomst (convenant) met NUON Vattenfall. Uitgangspunt van het convenant is dat de afspraken ook juridisch afdwingbaar zijn.

Diemen en provincie willen biomassaconvenant met NUON Vattenfall, Amsterdam en Almere

Als er een biomassacentrale komt, dan willen het college van B en W van Diemen, samen met de provincie Noord-Holland een convenant sluiten met NUON Vattenfall over onder andere de tijdelijkheid van de centrale, het garanderen van een duurzame herkomst van de te verstoken biomassa en het gebruik van de warmte van de centrale. Ook Amsterdam en Almere worden daarvoor uitgenodigd. Zij zijn immers de grootste klanten van NUON Vattenfall. 
BenW van Diemen heeft geen weigeringsgronden gevonden voor de zogeheten “verklaring van geen bedenkingen” die door de provincie aan de gemeenteraad van Diemen is gevraagd. Die verklaring is nodig voor de provincie om de omgevingsvergunning aan NUON Vattenfall te kunnen verlenen. De gemeente gaat alleen over die “verklaring van geen bedenkingen”, niet over de wenselijkheid van de centrale. Om toch tegemoet te komen aan terechte zorgen, zet het college van Diemen in op convenantafspraken.

College Diemen aan de slag met alle zorgen over biomassacentrale

In de transitie naar helemaal schone energie wordt tijdelijk gebruik van biomassa door het Rijk bestempeld als duurzame tussenstap. Toch zijn er zorgen in de gemeenteraad, bij milieuorganisaties en bij bewoners over bijvoorbeeld de uitstoot rond zo’n centrale, maar ook over de duurzaamheid van biomassa als brandstof.
Het college van BenW vindt dat het die zorgen serieus moet nemen. Daarom is het in overleg met NUON Vattenfall en de provincie. Ook wordt gesproken met Amsterdam en Almere, die van plan zijn om de meeste warmte van een eventuele Diemense biomassa centrale af te nemen. Het college wil zich niet neerleggen bij het feit dat de Diemense gemeenteraad formeel alleen over een klein deel van de vergunning gaat. Het college zoekt naar manieren om te zorgen dat Diemen op alle aspecten rondom biomassa invloed kan uitoefenen. Het is immers onze gemeente waar NUON Vattenfall die centrale wil neerzetten.

• Brief aan Raad NUON
• Bijlagen 6 tot en met 9 bij brief wethouder Nuijens (6 mB)
• Brief aan minister Wiebes
• Memo stand van zaken biomassacentrale april 2019
• Brief Tweede Kamer 19 juni 2020