Werkzaamheden van de gemeenteraad

De gemeenteraad is het hoogste bestuursorgaan in de gemeente. Het stelt op hoofdlijnen het beleid van de gemeente vast. Het dagelijks bestuur is in handen van het college van burgemeester en wethouders.

De gemeenteraad heeft drie hoofdtaken: kaderstellen, controleren en het vertegenwoordigen van inwoners. Voor het uitvoeren van die rollen heeft een raadslid wettelijk vastgelegde instrumenten om de kaders van het beleid vast te kunnen leggen en het college te controleren.

De werkwijze afspraken van de raad zijn tot in detail vastgelegd in het Reglement van orde, u kunt deze terugvinden via de website van de Overheid. 

Hoofdtaak 1: Kaderstellen


Om kaders te kunnen stellen beschikt de raad over:

  • Het budgetrecht (de raad bepaalt in hoofdlijnen waar het geld aan wordt uitgegeven door jaarlijks een begroting vast te stellen);
  • Het initiatiefrecht (de raad kan zelf uitgewerkte voorstellen aannemen en aan het college meegeven ter uitvoering);
  • Het recht van motie (de raad kan voorstellen in hoofdlijnen aannemen en het college verzoeken deze uit te voeren);
  • Het recht van amendement (de raad kan voorstellen die door het college worden gedaan aanpassen en het college de opdracht geven het besluit op de manier zoals de raad dat wil uit te voeren)
Hoofdtaak 2: Controleren


Om het college te kunnen controleren beschikt de raad over:

  • Het recht op ambtelijke bijstand;
  • Het recht op informatie;
  • Het vragenrecht, ook wel schriftelijke vragen (over een onderwerp dat niet op de agenda van de gemeenteraad staat. Het college moet schriftelijke vragen van raadsleden binnen dertig dagen beantwoorden)
  • Het recht van interpellatie (om het college te bevragen of ter verantwoording te roepen tijdens de politieke markt. Het gaat dan vaak over een politiek gevoelig onderwerp);
  • Het recht van onderzoek (naar het uitgevoerde beleid van het college of de burgemeester)

Om het college goed te kunnen controleren wordt de gemeenteraad bijgestaan door de door haar aangestelde accountant die de controle op de jaarrekening uitvoert en de Rekenkamer Diemen die de doelmatigheid en doeltreffendheid van het beleid onderzoekt.

Hoofdtaak 3: Vertegenwoordigen van inwoners


Raadsleden vertegenwoordigen de inwoners van een gemeente. De ‘vertegenwoordiging van het volk’ wordt belangrijker omdat de hoeveelheid taken en verantwoordelijkheden van de gemeente toeneemt. In het verlengde daarvan verandert ook de relatie tussen de steeds mondiger en beter opgeleide burgers en het gemeentebestuur. Verwachtingen van burgers over de kwaliteit van de gemeentelijke organisatie nemen toe. Zij zijn kritischer op de geleverde prestaties. Bovendien zijn burgers mobieler en neemt daarmee hun binding met een specifieke gemeente af. Raadsleden moeten daardoor goed bereikbaar zijn voor burgers. Ook moeten zij bereid zijn om het gesprek met hen te voeren. Lokale media weten raadsleden goed te vinden: elke opvatting moet dus gemotiveerd kunnen worden.
Naast individuele inwoners zijn er veel lokale instellingen, organisaties en verenigingen die graag in gesprek willen een raadslid. Dat vergt een goede planning en veel inlevingsvermogen.

 

Uw Reactie